po
Słownik języka polskiego PWN*
Po «symbol pierwiastka chemicznego polon»
po
1. «przyimek wraz z użytym po nim rzeczownikiem komunikujący, że to, o czym mowa, dzieje się w wielu miejscach jakiejś przestrzeni, np. Echo roznosi się po lesie., lub że czynność, o której mowa, jest wykonywana w różnych miejscach, np. Szeptali o tym po kawiarniach.»
2. «przyimek wprowadzający określenie czasu, wraz z którym komunikujący, że to samo zdarzenie powtarza się przez pewien czas, np. Po nocach grał w karty, a w dzień się uczył.»
3. «przyimek wprowadzający określenie powierzchni przedmiotu, na której lub wzdłuż której wykonuje się czynność lub ruch, np. Zimą dzieci ślizgały się po zamarzniętym jeziorze.»
4. «przyimek wprowadzający określenie strony, z której lub na której coś się dzieje lub znajduje, np. Pisz tylko po jednej stronie kartki., lub części jakiejś całości, zwykle części ciała, podlegającej działaniu, np. Całował babcię po rękach.»
5. «przyimek poprzedzający określenie górnej granicy czegoś, np. Nakryła się kołdrą po czubek nosa.»
6. «przyimek wprowadzający określenie stanu rzeczy lub punktu czasowego wcześniejszego w stosunku do zdarzenia, o którym mowa w zdaniu, np. Po doktoracie podjęła pracę w liceum.»
7. «przyimek wprowadzający określenie czasu dzielącego dwa zdarzenia, np. Spotkali się dopiero po dwudziestu latach.»
8. «przyimek wraz z użytą po nim nazwą wyznaczający osobę lub rzecz zajmującą w pewnej hierarchii miejsce wyróżnione w stosunku do innych osób lub rzeczy, o których jest mowa, np. W parafii uchodził za pierwszego człowieka po proboszczu.»
9. «przyimek wprowadzający nazwę rzeczy, użytą również bezpośrednio przed przyimkiem, i wraz z tymi nazwami komunikujący, że z każdą kolejną rzeczą objętą tą nazwą dzieje się to samo co z poprzednią, np. Nagrywał zdanie po zdaniu.»
10. «przyimek wprowadzający nazwę osoby, do której coś wcześniej należało lub która była wcześniej nosicielem danej cechy, np. Talent malarski miał po matce.»
11. «przyimek wprowadzający nazwę osoby, której działania wymagają innych działań charakteryzowanych w zdaniu, np. Przez cały tydzień sprzątała po murarzach.»
12. «przyimek wprowadzający nazwę rzeczy, którą było wcześniej wypełnione dane naczynie lub opakowanie, np. Butelka po mleku.»
13. «przyimek wprowadzający nazwę osoby, której odejście wywołało czyjąś rozpacz, np. Przez miesiąc rozpaczała po dziadku.»
14. «przyimek wraz z użytym po nim rzeczownikiem nazywającym zdarzenie lub osobę komunikujący o przewidywanym następstwie tego zdarzenia lub działania tej osoby, np. Po wizycie prezydenta miasta oczekiwano reaktywowania starej umowy.»
15. «przyimek wraz z użytym po nim rzeczownikiem komunikujący, na jakiej podstawie rozpoznawany jest przedmiot, o którym mowa w zdaniu, np. Potrafiła rozróżniać drzewa po liściach.»
16. «przyimek wprowadzający nazwę rzeczy lub osoby, którą ktoś zamierza zabrać z miejsca, do którego się w tym celu udaje, np. Poszedł do przedszkola po wnuka.»
17. «przyimek wraz z przyłączanym rzeczownikiem wprowadzający określenie celu charakteryzowanej w zdaniu czynności, np. Zatelefonowała do niego po radę i pomoc.»
18. «przyimek wraz z użytym po nim rzeczownikiem lub połączeniem liczebnika z rzeczownikiem komunikujący, ile rzeczy, osób lub zdarzeń przypada na kogoś lub na coś, np. Każde dziecko dostało po gruszce.»
19. «przyimek wprowadzajacy przysłówki określające sposób lub podobieństwo, np. Zachowywał się w stosunku do mnie po ojcowsku.»
po-
1. «przedrostek oznaczający powtarzanie czynności przez jeden podmiot względem wielu przedmiotów lub ich części, np. pogubić, powiązać, poprzedzielać, albo wykonywanie czynności przez różne podmioty, np. pobankrutować, posnąć, poprzyjeżdżać»
2. «przedrostek oznaczający wyczerpanie danej czynności w akcie jednorazowym, np. pochwalić, pocałować, pożegnać, lub trwanie czynności lub stanu przez pewien czas, np. poawanturować się, poboleć, pośpiewać»
3. «przedrostek oznaczający rozpoczęcie czynności, np. pobiec, pociec, pokochać, lub realizację danej czynności w małym zakresie, np. pobłyskiwać, pobolewać, popłakiwać»
4. «przedrostek tworzący czasowniki pochodne od innych wyrazów, np. podwoić, polepszyć, ponowić»
5. «część składowa niektórych wyrazów mających za podstawę połączenie przyimka po zwykle z rzeczownikiem, np. pogranicze, poranek, powierzchnia, lub powstałych wskutek łącznego pisania połączeń przyimka po z innymi wyrazami, np. pokrótce, pomału, potem»
po trochu
• po troszku, po troszeczku
1. «w małej ilości»
2. «niewielkimi porcjami, co jakiś czas»
3. «w pewnym stopniu»
• po troszku, po troszeczku
po co, po cóż
1. «zaimek wprowadzający pytanie lub pytanie zależne dotyczące celu czynności lub celu posiadania czegoś, np. Po co tu przyszedłeś?, Ciekaw jestem, po co on to przyniósł.»
2. «zaimek wprowadzający pytanie retoryczne, które wyraża zwykle bezcelowość lub bezsensowność danej czynności, np. Po co się wtrącasz do nie swoich spraw?»
befsztyk po angielsku «befsztyk z wierzchu mocno przysmażony, wewnątrz krwisty»
befsztyk po tatarsku, befsztyk tatarski «surowe mięso wołowe, siekane albo mielone, odpowiednio przyprawione»
fasolka po bretońsku «gotowana fasola w sosie pomidorowym z dodatkiem mięsa»
jajko po wiedeńsku «jajko na miękko, wbijane do szklanki, podawane na gorąco z dodatkiem masła»
kawa po irlandzku «kawa z whisky i z bitą śmietaną»
kawa po turecku
1. «zmielona kawa zalana zimną wodą i parzona z cukrem w miedzianym naczyniu»
2. pot. «zmielona kawa zalana wrzątkiem»
kawa po wiedeńsku «kawa z bitą śmietanką»
po amatorsku «bez fachowego przygotowania, nieudolnie»
po aptekarsku «dokładnie, skrupulatnie»
po barbarzyńsku «okrutnie, nieludzko»
po bestialsku «okrutnie, bestialsko»
po bohatersku «mężnie, odważnie»
po bożemu «uczciwie, sprawiedliwie»
po bratersku «serdecznie, przyjaźnie»
po chamsku posp. «ordynarnie»
po ciemku «bez światła»
po cywilnemu «nie w mundurze»
po części «do pewnego stopnia, częściowo»
po desperacku «rozpaczliwie»
po dobremu «grzecznie, łagodnie»
po dobroci «dobrowolnie, łagodnie»
po domowemu «swobodnie, tak jak u siebie w domu»
po dragońsku «obcesowo, brutalnie»
po dyktatorsku «bezwzględnie, nakazująco»
po dyletancku «powierzchownie, niefachowo»
po dziadowsku «biednie»
po dziecinnemu «niepoważnie, naiwnie»
po dzisiejszemu «współcześnie»
po dżentelmeńsku «taktownie, grzecznie»
po epikurejsku «używając uciech i przyjemności życia»
po gałgańsku pot. «nikczemnie»
po gospodarsku «oszczędnie, zapobiegliwie»
po grubiańsku «ordynarnie»
po jakiemu pot. «w jakim języku»
po judaszowsku «fałszywie, zdradziecko»
po kobiecemu «delikatnie, z wrażliwością»
po kolei «w określonym porządku»
po koleżeńsku «życzliwie, przyjaźnie»
po królewsku «hojnie, bogato»
po kryjomu «w tajemnicy przed kimś»
po łajdacku «nikczemnie»
po macierzyńsku «troskliwie jak matka»
po matczynemu «czule, serdecznie tak jak matka»
po męsku «w sposób zdecydowany, odważnie»
po miejsku «według zwyczajów panujących w mieście»
po mistrzowsku «doskonale»
po nowatorsku «odkrywczo, nietradycyjnie»
po nowemu pot. «w nowy sposób»
po obywatelsku «jak przystało na dobrego obywatela»
po ojcowsku «opiekuńczo jak ojciec»
po pańsku «bogato, wystawnie»
po partacku pot. «niestarannie, byle jak»
po partnersku «traktując na równi»
po partyzancku «działając na własną rękę, w sposób niezorganizowany»
po pijanemu «w stanie nietrzeźwym»
po prostacku «ordynarnie»
po prostu
1. «bezpośrednio, szczerze, np. Powiedz po prostu, o co ci chodzi.»
2. «w sposób oczywisty, niewymagający uzasadnienia, np. To jest po prostu chamstwo.»
3. «tylko, jedynie, np. To po prostu wiatr huczy.»
po próżnicy daw. «niepotrzebnie»
po przyjacielsku «przyjaźnie, serdecznie»
po roboczemu «jak do pracy»
po sąsiedzku «tuż obok»
po siostrzanemu «przyjaźnie, serdecznie»
po spartańsku «surowo, skromnie»
po staremu «tak jak dawniej, zgodnie ze starym zwyczajem»
po staropolsku «gościnnie, serdecznie»
po staroświecku «zgodnie ze starą modą, starymi zwyczajami»
po stoicku «niezachwianie, ze spokojem»
po stokroć zob. stokroć.
po swojemu «zgodnie ze swoimi upodobaniami, zwyczajami»
po szczeniacku pot. «niepoważnie, nieodpowiedzialnie»
po szelmowsku «figlarnie, kokieteryjnie»
po świńsku pot. «w sposób nieuczciwy, podle»
po tchórzowsku «bojaźliwie, tchórzliwie»
po trosze zob. po trochu.
po trzeźwemu zob. na trzeźwo.
po trzykroć zob. trzykroć.
po wariacku pot. «pośpiesznie, chaotycznie»
po wiejsku «według zwyczajów panujących na wsi»
po wtóre «po drugie, ponadto»
ryba po grecku «ryba usmażona z duszonymi jarzynami w sosie pomidorowym»
ryba po żydowsku «ryba gotowana, przyrządzana na słodko»
sznycel wiedeński, po wiedeńsku «bity kotlet cielęcy podawany z jajkiem sadzonym i cytryną»
Synonimy
Zagraj z nami!
